Quê hương tôi có nàng Tô Thị
Vọng phu hóa đá chờ chồng
Chiến tranh máu đỏ hồng ải Nam ải Bắc
Lặng lẽ cô phòng ngắm bóng Nam Xương…
 
Quê hương tôi có những nữ sinh
Tuổi ngọc bỏ mình nơi suối độc
Rừng thiêng rụng tóc
Nghe lời ca Hồng phải mang kiếp nam nhi…
 
Quê hương tôi có những đứa con hoang
Suốt đời mang họ mẹ
Mẹ nó dành cả đời son trẻ
Chờ người đi đến quá lứa lỡ thì
Khi xuân sắc còn phơi phới ngoài kia…
 
Quê hương tôi có những người đàn bà mong một lần làm mẹ
Chất độc màu da cam… sốt rét rừng…
Mong ước làm người sao bỗng thấy mông lung
Thèm tiếng trẻ thơ trong lều hoang đêm vắng…
Đìu hiu lay lắt bóng
Lạnh lẽo trôi lận đận tuổi già….
 
Quê hương tôi có bao người mẹ
Chồng chết trận, con đi chẳng thấy về
Mười lần mang nặng đẻ đau
Chỉ còn lại dăm mảnh bằng ố vàng trên bàn thờ không ảnh
Lặng lẽ đếm lá thu chờ hết tuổi trời…
 
Quê hương tôi có những gia đình
(Bên địch bên ta không biết nữa)
Chồng đi đày biệt xứ
Con đứa vào tù, con đứa vượt biên
Không một lời an ủi động viên
Dẫu cuộc chiến đã đi vào quá khứ
Trái nắng trở trời
Một mình mẹ cút côi…!
 
Quê hương tôi còn bao bà mẹ
Còng lưng gánh cả 4 mùa
Đội nắng đội mưa
Hai sương một nắng
Mồ hôi trắng cả áo nâu
Mắt sầu cắm đất
Bao kiếp rồi không cất được đầu lên…
 
Quê hương tôi có những người em
Bán thân lấy chồng ngoại quốc*
Làm trò vui
Buôn tiếng cười tiếng khóc
Bỏ xứ chưa một lần về quê…
 
Quê hương tôi triều này vương nọ
Ai đó là bà Triệu bà Trưng!?
Chỉ biết tượng nàng Tô Thị
Cũng bị người đời đập lấy đá nung vôi*…
*
Nàng Tô Thị - hình tượng người phụ nữ ngàn năm son sắt ôm con chờ chồng đến hóa đá vùng biên viễn phía Bắc của Tổ quốc, mạch nguồn cảm hứng cho trường ca Hòn Vọng Phu của Lê Thương đã bị rơi vỡ tan nát như "cơn địa chấn" lan rộng trong dư luận toàn quốc. Ngày 27-7-1991 tượng đá Hòn vọng phu đã bị sụp đổ.
Bấy giờ, xóm chân núi Tô Thị cũng là một "vựa" nguyên liệu đá vôi để làm ximăng, như rất nhiều vùng có núi đá vôi khác của cả nước. Và rất nhanh chóng, người ta nghĩ ngay đến việc có người phá tượng nàng Tô Thị để… đem đi nung vôi!!!
 
Đuyên Hồng